Ἡ Ἐποποιΐα τοῦ 1955-59

 

Ἦταν μισὴ ὥρα μετὰ τὰ μεσάνυχτα τῆς 1ης Ἀπριλίου τοῦ 1955, ὅταν σειρὰ ἐκρήξεων συντάραξαν τὴ Λευκωσία, τὴ Λάρνακα, τὴ Λεμεσὸ καὶ ἄλλα μέρη τῆς Κύπρου.

Ἐκείνη τὴν ἡμέρα ἀντήχησε στὴν Κύπρο ἡ φωνὴ τοῦ Ἀρχηγοῦ Διγενῆ καὶ ἄρχιζε ὁ τιτάνιος Ἀγώνας τῆς ΕΟΚΑ (Ἐθνική Ὀργάνωση Κυπρίων Ἀγωνιστῶν). Ἡ προκήρυξή του ξεκαθάριζε τὸν ἱερὸ σκοπὸ τοῦ Ἀγώνα: «Μὲ τὴν βοήθειαν τοῦ Θεοῦ, μὲ πίστιν εἰς τὸν τίμιον ἀγῶνα μας, μὲ τὴν συμπαράστασιν ὁλοκλήρου τοῦ Ἑλληνισμοῦ καὶ μὲ τὴν βοήθειαν τῶν Κυπρίων, ἀναλαμβάνομεν τὸν ἀγῶνα διὰ τὴν ἀποτίναξιν τοῦ ἀγγλικοῦ ζυγοῦ…»

Ἡ Κύπρος τότε, ἔπειτα ἀπὸ μακραίωνη δουλεία πολλῶν αἰώνων ἀπὸ τὸ 1191 (Σταυροφόροι, Ἐνετοί, Τοῦρκοι), ἦταν ὑπὸ Ἀγγλικὴ κυριαρχία ἀπὸ τὸ ἔτος 1878. Ὅλα αὐτὰ τὰ χρόνια τῆς Ἀγγλοκρατίας διεκδικοῦ­σε τὴν ἐλευθερία της καὶ τὴν ἕνωση μὲ τὴν Ἑλλάδα.

Ἡ ἐπίμονη ἄρνηση τῆς Ἀγγλίας νὰ δεχθεῖ τὸ παλλαϊκὸ αἴτημα, ὁδήγησε στὸν ἔνοπλο Ἀγώνα τοῦ 1955-59. Ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Μακάριος καὶ ὁ στρατηγὸς Γρίβας – Διγενὴς ὁ­δηγοῦσαν τὴ μεγάλη ἐξέγερση.

Ἦταν μιὰ τιτανομαχία!

Τὰ μέλη τῆς ΕΟΚΑ ἦταν, ὡς ἐπὶ τὸ πλεῖ­στον, νέοι καὶ οἱ περισσότεροι προέρχοντ­αν μέσα ἀπὸ τὶς Χριστιανικὲς Ὁμάδες τῆς Ἐκ­κλησίας. Οἱ Ἄγγλοι (σὲ συνεργασία μὲ τοὺς Τούρκους) ἀντέδρασαν βίαια. Ἄρχισαν τὶς ἐ­κτελέσεις τῶν ἀγωνιστῶν ποὺ συνελάμ­βαναν.

Στὶς 10 Μαΐου 1956 ὁ Μιχαὴλ Καραολῆς καὶ ὁ Ἀνδρέας Δημητρίου ἀπαγχο­­νί­ζονται στὶς κεντρικὲς φυλακὲς τῆς Λευ­κω­σίας γιὰ τὴ δράση ποὺ εἶχαν ὡς μέλη τῆς ΕΟΚΑ. Ἐνταφιάζονται ἐκεῖ, στὶς κεντρικὲς φυλακές. Στὸν ἴδιο χῶρο ἀργότερα θὰ ταφοῦν ἄλλα ἕνδεκα μέλη τῆς ΕΟΚΑ. Αὐτὰ εἶναι τὰ συγκλονιστικὰ «Φυλακισμένα Μνήματα». Μετὰ τὴν ἀνεξαρτησία τῆς Κύπρου τὰ «Φυλακισμένα Μνήματα» ἔγιναν ἱερὸ προσκύνημα Ἑλλήνων καὶ ξένων ἐπισκεπτῶν.

Ὁ ἡρωικὸς Ἀγώνας ταπείνωσε τὴν ἀλαζονικὴ Βρετανικὴ αὐτοκρατορία, ἀλλὰ ἡ δολιότητα τῶν Ἄγγλων δὲν ἐπέτρεψε τὴν πλήρη δικαίωσή του γιὰ ἕνωση μὲ τὴν Ἑλλάδα. Ἡ Κύπρος ἀπέκτησε ἀνεξαρτησία καὶ στὶς 16 Αὐγούστου 1960 ἐγκαθιδρύθηκε ἡ Κυπρια­κὴ Δημοκρατία.

Ὅμως ἀλλεπάλληλα λάθη στὴ συνέχεια, κυρίως Ἑλληνικῶν Κυβερνήσεων, ἐπέφε­ραν τὴ φρικτὴ εἰσβολὴ τῆς Τουρκίας καὶ τὴν κατοχὴ ἀπὸ τὰ στρατεύματα τοῦ «Ἀττίλα» σχεδὸν τοῦ 40% τοῦ μαρτυρικοῦ νησιοῦ.

Ἑβδομήντα χρόνια μετὰ τὴν ἔναρξη τοῦ τιτάνιου Ἀγώνα τιμοῦμε τὶς ἡρωικὲς μορφές του. Ὅλοι τους μεγάλοι! Μᾶς ἐμπνέουν! Ὁ τρόμος τῶν Ἄγγλων, ὑπαρχηγὸς τῆς ΕΟΚΑ Γρηγόρης Αὐξεντίου. Ὁ Ἰάκωβος Πατάτσος, ὁ ἅγιος τοῦ Κυπριακοῦ Ἀγώνα. Ὁ τελευταῖος ἀπαγχονισμένος ἥρωας (14 Μαρτίου 1957) Εὐαγόρας Παλληκαρίδης, 19 μόλις ἐτῶν. Καὶ οἱ ἄλλοι. Ὅλοι τους μεγάλοι!

Σκύβουμε μὲ δέος μπροστὰ στὴν ἱερή τους μνήμη. Μᾶς ἐμπνέουν, μᾶς δείχνουν τὸν δρόμο, μᾶς ὁδηγοῦν!