Πορίσματα 32ου Παιδαγωγικού Συνεδρίου ΧΕΠ

• Παιδιά, γονεῖς καί ἐκπαιδευτικοί βρισκόµαστε ὅλοι πλέον στήν ψηφιακή ἐποχή, στήν ἐποχή πού «ὁ καθένας µέσῳ τοῦ διαδικτύου µπορεῖ ν’ ἀλλάξει τόν κόσµο», ἀλλά καί νά ἀλλοιωθεῖ ριζικά ἀπό τόν κόσμο. Τό πρῶτο, λίγοι, ἐξαιρετικά προικισμένοι, μποροῦν νά τό κατορθώσουν· ἀπό τό δεύτερο κινδυνεύουμε ὅλοι, ἰδιαίτερα τά παιδιά.

• Ἄµεση καί ταχύτατη διακίνηση τῆς πληροφορίας εἶναι τά στοιχεῖα πού χαρακτηρίζουν τήν ψηφιακή ἐποχή. Παράλληλα ἡ ἁλµατώδης ἀνάπτυξη τῆς τεχνολογίας κάνει ὥστε ἡ κάθε νέα γενιά νά µεγαλώνει µέσα σέ πολύ διαφορετικό τεχνολογικό πλαίσιο σέ σχέση µέ κάθε προηγούµενη καί ἑπόµενη. Ἡ τεχνολογική πραγµατικότητα τῆς ψηφιακῆς ἐποχῆς εἶναι συνεπῶς µιά διαρκῶς ἀνανεούµενη πρόκληση γιά τήν ἐπικοινωνία καί τίς σχέσεις µεταξύ παιδιῶν καί µεγαλυτέρων.

• Ἡ ἀνάπτυξη τῶν τεχνολογιῶν Πληροφορικῆς καί Ἐπικοινωνιῶν κατά τίς δύο τελευταῖες δεκαετίες ὁδήγησε στό τρίπτυχο: Διαδίκτυο, Ἀσύρµατα δίκτυα κινητῆς τηλεφωνίας, Ἔξυπνες φορητές συσκευές. Ἀναφορικά µέ τούς χρῆστες τῶν «ἔξυπνων κινητῶν» (Smartphones) συνιστᾶται ἡ ἐκλογικευµένη καί µέ ἀπαραίτητα µέτρα ἀσφαλείας χρήση τῶν συσκευῶν αὐτῶν, καθώς, παράλληλα µέ τή διευκόλυνση πού παρέχεται λόγῳ τῶν πολλῶν τους ἐφαρµογῶν, ὑπάρχει ὁ κίνδυνος νά καταστοῦν οἱ χρῆστες ἕρµαια τῶν κυβερνοεγκληµατιῶν, µέ τήν εἰσχώρηση τῶν τελευταίων στήν ἰδιωτική τους ζωή καί περιουσία. Φειδωλή χρήση τῶν κινητῶν τεληφώνων ἐξασφαλίζει καί θωράκιση τῆς ὑγείας ἀπό ἀρνητικές σ’ αὐτήν ἐπιδράσεις ἀπό τήν ἠλεκροµαγνητική ἀκτινοβολία.

• Σηµαντικότατη ἐφαρµογή τῶν τεχνολογιῶν τῆς ψηφιακῆς ἐποχῆς ἀποτελοῦν καί τά «Μέσα Κοινωνικῆς Δικτύωσης», τά ὁποῖα ἔχουν καταστεῖ ἐξαιρετικά δηµοφιλή καί δηµιουργοῦν µιά ἐντελῶς νέα πραγµατικότητα στόν κυβερνοχῶρο γιά τούς τοµεῖς τῆς ἔρευνας, ἐκπαίδευσης, ἐµπορίου καί ἠλεκτρονικῆς διακυβέρνησης. Πολλά τά ὀφέλη τους – εἰδικά στόν τοµέα τῆς ἐκπαίδευσης – ἀλλά καί πολλοί οἱ κίνδυνοι ἀπό τήν ἀλόγιστη χρήση τῶν µέσων αὐτῶν ἀπό µαθητές ἀλλά καί ἐνηλίκους. Πέραν τῶν ἄλλων ἡ ἄκριτη ἔκθεση προσωπικῶν καί οἰκογενειακῶν δεδομένων κρύβει σοβαρούς κινδύνους.

• Πρόσφατες µετρήσεις δείχνουν πώς 3,5 δισ. ἄνθρωποι εἶναι χρῆστες τοῦ Internet, ἐνῶ 1,6 δισ. οἱ χρῆστες τοῦ Facebook, µέ δείκτη µάλιστα αὐξητικό. Ἡ εὐρύτατη διάδοση τῆς χρήσης τοῦ Διαδικτύου καί γενικῶς τῶν νέων τεχνολογιῶν Πληροφορικῆς καί Ἐπικοινωνιῶν δἐν εἶναι πουθενά τόσο ἐµφανής ὅσο στή ζωή τοῦ σύχρονου ἐφήβου. Αὐτό δηµιουργεῖ ἕνα σύνολο δυσκολιῶν ἀπό τήν κατάχρηση τῶν νέων αὐτῶν τεχνολογιῶν ἀπό τά παιδιά, πολλά ἀπό τά ὁποῖα παρουσιάζουν δείγµατα ἐθισµοῦ καί ἐξάρτησης, ἰδίως µάλιστα στήν ἐνασχόλησή τους µέ διαδικτυακά παιχνίδια πολλαπλῶν ρόλων.

• Ἀπαιτοῦνται πολλές καί σοβαρές προσπάθειες καί προσεκτικοί χειρισµοί προκειµένου νά διασφαλιστεῖ ἡ προστασία τῶν εὐαίσθητων ἡλικιακῶν ὁµάδων ἀπό τήν ἀλόγιστη χρήση τοῦ Διαδικτύου. Γιά τήν ἀσφαλή, ἠθική, δηµιουργική καί ὀρθολογική χρήση του ἀπό τά παιδιά ὀφείλουν νά συνεργαστοῦν γονεῖς, σχολεῖο καί εἰδικοί ἐπιστήµονες. Εἰδικά οἱ γονεῖς καί οἱ ἐκπαιδευτικοί καλοῦνται νά διαπαιδαγωγήσουν, ἐνδυναµώσουν καί θωρακίσουν τά παιδιά ἀπό τούς κινδύνους τοῦ ψηφιακοῦ κόσµου. Ἐνεργής ἐνασχόληση µέ τά παιδιά ἀπό µικρῆς ἡλικίας, ἀναζήτηση δηµιουργικῶν τρόπων ἀξιοποίησης τῆς τεχνολογίας, ἀλλά καί παροχή ἐναλλακτικῶν προτάσεων ἐκτός ὑπολογιστῆ – ἐπαφή τους µέ τόν ἀληθινό φυσικό κόσµο – μέσα σέ πλαίσιο κατανόησης και ἀγάπης συνιστῶνται ἰδιαιτέρως.

• Ὁ κάθε χρήστης τῶν διαφόρων µέσων τῆς ψηφιακῆς τεχνολογίας καλεῖται νά δώσει ἀπάντηση στό δίληµµα: Πρόσωπο ἤ ψηφιακή προσωπικότητα; Ὁ τρόπος πού χρησιµοποιοῦµε τήν τεχνολογία ἀντανακλᾶ σέ αὐτό πού εἴµαστε. Ἡ καλή χρήση τῶν τεχνολογικῶν ἐφαρµογῶν προϋποθέτει φόβο Θεοῦ καί ἀρετή. Ἡ χρήση τῶν ψηφιακῶν µέσων νά εἶναι εὐχαριστιακή, ὅπως ἁρµόζει σέ Ἐκεῖνον πού µᾶς χάρισε τήν τεχνολογία, καί ὄχι φίλαυτη καί ἐγωκεντρική.