«Ἡ μέθη εἶναι ἔργο τοῦ διαβόλου. Δὲν κάνει ὁ οἶνος τὴ μέθη, ἀλλ’ ἡ ἀσωτία.» (Άγιος Ιωάννης Χρυσόστομος)

«Ἡ μέθη εἶναι ἔργο τοῦ διαβόλου»

«(Τινές) τὸν παρὰ τοῦ Θεοῦ δοθέντα καρπὸν διαβάλλουσι, λέγοντες, Μὴ ἔστω οἶνος. Λέγωμεν τοίνυν πρὸς αὐτούς, Μὴ ἔστω μέθη· οἶνος γὰρ ἔργον Θεοῦ, μέθη δὲ ἔργον διαβόλου· οὐχ ὁ οἶνος ποιεῖ τὴν μέθην, ἀλλ' ἡ ἀσωτία ποιεῖ τὴν μέθην· μὴ διάβαλλε τοῦ Θεοῦ τὸ δημιούργημα, ἀλλὰ κατηγόρει τῆς τοῦ συνδούλου μανίας. Σὺ δὲ ἀφεὶς τὸν ἁμαρτάνοντα κολάζειν καὶ διορθοῦσθαι, τὸν εὐεργετοῦντα ὑβρίζεις;
   
Ὅταν τοίνυν ἀκούσωμέν τινων ταῦτα λεγόντων, ἐπιστομίζωμεν αὐτούς· οὐ γὰρ ἡ χρῆσις, ἀλλ' ἡ ἀμετρία τὴν μέθην ποιεῖ, μέθην, τὴν κακῶν ρίζαν ἁπάντων. Οἶνος ἐδόθη, ἵνα σώματος ἀσθένειαν διορθώσηται, οὐχ ἵνα ψυχῆς ἰσχὺν καταβάλῃ, ἵνα σαρκὸς ἀρρωστίαν ἀνέλῃ, οὐχ ἵνα ψυχῆς ὑγείαν λυμαίνηται. Μὴ τοίνυν ἀμέτρως κεχρημένος τῇ τοῦ Θεοῦ δωρεᾷ πάρεχε λαβὰς τοῖς ἀνοήτοις καὶ ἀναιδεστέροις τῶν ἀνθρώπων».

(Εἰς τοὺς ἀνδριάντας, ΕΠΕ 31, 584)

Ἑρμηνευτικὴ ἀπόδοση
   
Μερικοὶ κατηγοροῦν τὸν καρπὸ τῆς ἀμπέλου ποὺ μᾶς χάρισε ὁ Θεὸς λέγοντας: Νὰ μὴν ὑπάρχει οἶνος. Ἐμεῖς τοὺς ἀπαντοῦμε: Νὰ μὴν ὑπάρχει μέθη. Διότι ὁ οἶνος εἶναι ἔργο τοῦ Θεοῦ, ἐνῶ ἡ μέθη εἶναι ἔργο τοῦ διαβόλου. Δὲν κάνει ὁ οἶνος τὴ μέθη, ἀλλ’ ἡ ἀσωτία. Νὰ μὴν κατηγορεῖς τὸ δημιούργημα τοῦ Θεοῦ, ἀλλὰ τὸ πάθος τοῦ συνανθρώπου σου. Σὺ ὅμως τί κάνεις; Παραμελώντας νὰ τιμωρεῖς καὶ νὰ διορθώνεις αὐτὸν ποὺ ἁμαρτάνει, βρίζεις τὸν Εὐεργέτη;
   
Ὅταν ἀκοῦμε συνανθρώπους μας νὰ ὑποστηρίζουν τέτοιες ἀπόψεις, νὰ τοὺς ἀποστομώνουμε. Διότι ὄχι ἡ καλὴ χρήση, ἀλλ’ ἡ κατάχρηση τοῦ οἴνου δημιουργεῖ τὴ μέθη, ποὺ εἶναι ἡ ρίζα ὅλων τῶν κακῶν. Ὁ οἶνος δόθηκε γιὰ νὰ ἐνισχύει τὴν ἀδυναμία τοῦ σώματος, ὄχι γιὰ νὰ καταβάλλει τὴ δύναμη τῆς ψυχῆς. Δόθηκε γιὰ νὰ θεραπεύει τὴν ἀσθένεια τοῦ σώματος κι ὄχι γιὰ νὰ βλάπτει τὴν ὑγεία τῆς ψυχῆς. Μὴ λοιπόν, κάνον­τας ἄμετρη χρήση τῆς δωρεᾶς τοῦ Θεοῦ, δίνεις λαβὴ στοὺς ἀνόητους καὶ ἀδιάντροπους ἀνθρώπους νὰ κατηγοροῦν τὸν εὐλογημένο καρπὸ τῆς ἀμπέλου, ποὺ μᾶς χάρισε ὁ Θεός.