Ἡ Δύση σὲ πολλαπλὴ κρίση

 

Γιὰ φαινόμενα παρακμῆς τοῦ σύγχρονου δυτικοῦ κόσμου κάνει λόγο ὁ πρόεδρος τῆς Γαλλίας Ἐμμανουὲλ Μακρὸν σὲ συνέντευξή του στὸ περιοδικὸ «Le Point».

Ὁ Γάλλος πρόεδρος κάνει λόγο γιὰ φαινόμενα παρακμῆς τοῦ σύγχρονου ­δυτικοῦ κόσμου λέγοντας χαρακτηριστικά: «Ἡ Δύση εἶναι ἕνας χῶρος πολιτισμῶν μὲ ἰσχυρὴ ἱστορία, ποὺ ἔχει οἰκοδομήσει φιλελεύθε­ρες δημοκρατίες. Πίσω ἀπὸ αὐτὴ τὴν ἔν­νοια τῆς Δύσης ὑπάρχει ὡστόσο πολὺ μεγάλη ποικιλομορφία. Ἡ Εὐρώπη δὲν εἶναι Ἡνωμένες Πολιτεῖες. Ἔχουμε ἕνα διαφορετικὸ κοινωνικὸ μοντέλο, βασισμένο στὴν ἀλ­ληλεγγύη καὶ τὴν ἀδελφοσύνη, καὶ μία οἰ­κουμενικότητα πολὺ διαφορετικὴ ἀπὸ τὴν πολυπολιτισμικότητα. Εἶναι σαφὲς ὅτι ἡ Δύση διέρχεται κρίση ὡς πρὸς τὴ σταθερότητα τῶν ἀξιῶν της καὶ τὴν ἀποτελεσματικότητα τῆς λειτουργίας της. Ἐπίσης περνάει καὶ δημογραφικὴ κρίση».

Συνεχίζοντας ὁ Γάλλος πρόεδρος ἀναφέρεται «στὴ δυσκολία νὰ σκεφτοῦμε καὶ νὰ μεταμορφώσουμε ἕναν κόσμο, ὅπου τὰ ἔθνη ἀπομακρύνονται, ἐνῶ κοινὲς ἀπειλὲς θὰ ἔπρεπε νὰ τὰ φέρουν πιὸ κοντά. Ἀλλά, πέρα ἀπὸ ὅλα αὐτά, ἡ συνεισφορά μας στὴ σύγχρονη Ἱστορία τοῦ κόσμου εἶναι πιὸ ζωντανὴ ἀπὸ ποτέ: ἡ φιλοσοφική μας οἰκουμενικότητα, ἡ ὑπεροχὴ τοῦ λογικοῦ καὶ ἐλεύθερου ἀτόμου, οἱ ἐλευθερίες ποὺ συνδέονται μὲ αὐτό, δίνουν ἀξίες καὶ βαθιὰ παγκόσμια πλαίσια σκέψης καὶ δράσης» («iefimerida.gr» 29-9-2022).

Εἶναι ἀξιοπρόσεκτη ἡ συνέντευξη τοῦ Γάλλου προέδρου, ὁ ὁποῖος πολὺ σωστὰ ἐντοπίζει τὴν κρίση τῆς Δύσεως στὴν ἀπομάκρυνσή της ἀπὸ τὶς πνευματικές της ἀξίες. Ὡστόσο, ἀντὶ νὰ προτείνει οὐσιαστικὲς λύσεις γιὰ τὴν ἔξοδο τῆς Εὐρώπης ἀπὸ τὴ φοβερὴ αὐτὴ παρακμὴ ποὺ διέρχεται, ὁμιλεῖ γιὰ μία ἰσχυρὴ Γαλλία «ὡς μεγάλη δύναμη ἐξισορρόπησης… στὴν παγκόσμια σκηνή».

Ἡ ἔξοδος ὅμως τῆς Εὐρώπης ἀπὸ τὸ τέλμα της δὲν θὰ ἐπιτευχθεῖ μὲ τὴν οἰκονομικὴ καὶ στρατιωτικὴ ἰσχυροποίηση τῶν κρατῶν – μελῶν της ἢ μὲ τὴν ἐνίσχυση τοῦ γεωπολιτικοῦ της ρόλου. Ἡ ἀναβάθμιση τοῦ ρόλου της μπορεῖ νὰ γίνει μόνο μὲ μία δυναμικὴ πνευματικὴ ἀνασύνταξή της, γιὰ νὰ σταθεῖ ὡς σημεῖο ἀναφορᾶς στὸν ἀσταθὴ κόσμο τοῦ 21ου αἰώνα. Στὶς ἡμέρες μας, ποὺ ἐπικρατοῦν οἱ συγκρούσεις τῶν συμφερόν­των καὶ τῶν πολιτισμῶν, ἀλλὰ πολὺ περισσότερο ἡ παράκρουση τῆς πυρηνικῆς ἀπειλῆς, ἡ Εὐρώπη θὰ πρέπει νὰ διεκδικήσει τὸν νέο ρόλο της, ὄχι τόσο ὡς κέν­τρο γεωπολιτικῆς – στρατιωτικῆς ἰσχύος, ἀλλὰ ὡς κέντρο τῶν χριστιανικῶν πνευματικῶν ἀξιῶν της· νὰ ἐπιστρέψει δηλαδὴ στὶς ρίζες της, νὰ ἀναζωογονηθεῖ ἀπὸ τὶς πνευματικὲς ἀξίες μέσα στὶς ὁποῖες γεννήθηκε καὶ ἀναπτύχθη­κε· στὴ δὲ συνέχεια νὰ τὶς μεταγγίσει ὡς πολιτισμικὴ κληρονομιὰ στὸν σύγχρονο ἀλλοπρόσαλλο κόσμο. ­Διαφορετικὰ τὸ τέλος τῆς Εὐρώπης θὰ ἔλ­θει ­σύντομα καὶ θὰ εἶναι πολὺ ὀδυνηρό.