Πανοσιολογιότατε π. Χριστοφόρε, εκπρόσωπε του Σεβ/του Μητροπολίτου μας κ. Χρυσοστόμου,
Σεβαστοί πατέρες,
κύριε πρόεδρε του 40ου Παιδαγωγικού Συνεδρίου της Χριστιανικής Εστίας Πατρών,
κυρίες και κύριοι εισηγήτριες και εισηγητές,
κυρίες και κύριοι σύνεδροι,
Καθώς συμπληρώνουμε το πρώτο τέταρτο του 21ου αιώνα και το συνέδριό μας αριθμεί ήδη 40 χρόνια διεξαγωγής, σάς καλωσορίζουμε και φέτος στον φιλόξενο χώρο της Χριστιανικής Εστίας Πατρών.
Το Διοικητικό Συμβούλιό της με αίσθημα ευθύνης και αλληλεγγύης απέναντι στους ανθρώπους που παλεύουν καθημερινά με σκοπό να παιδαγωγήσουν την νεότητα του σήμερα και την κοινωνία του αύριο, θέτει για άλλη μια φορά το δάκτυλο «επί των τύπων των ήλων» για να αναδείξει κάποιες πλευρές του «σχολείο του σήμερα». Προφανώς, δεν έχουμε την ψευδαίσθηση, ότι μόνο εμάς απασχολεί «το σχολείο του σήμερα» ούτε, ότι εμείς μπορούμε να δώσουμε λύσεις στο μείζον αυτό κοινωνικό πρόβλημα. Θέλουμε όμως, να συνεισφέρουμε στην περιγραφή και την διάγνωση των προβλημάτων και να προτείνουμε λύσεις, τόσο μέσα από τη γνώση του σήμερα, όσο και από την δυσχιλιετή παράδοση της ορθόδοξης πίστης μας, που παραμένει μεν σταθερή και ακλόνητη, μεταφράζεται ωστόσο στην ανάγκη κάθε εποχής!
Θέμα του φετινού συνεδρίου: Δάσκαλος σήμερα!
Και καθώς ξεκινάω να αρθρώσω εισαγωγικό λόγο περί αυτού, έχοντας και ο ίδιος υπηρετήσει ως δάσκαλος επί σειρά ετών, πριν αναλάβουν να μας φωτίσουν πλευρές του θέματος οι εκλεκτοί εισηγητές, σκέφτομαι τον δάσκαλο του παρελθόντος: κουρασμένο και ταλαιπωρημένο από τις δύσκολες και κοπιαστικές μετακινήσεις του στα πλέον απομακρυσμένα χωριά της πατρίδας μας. Συχνά - αν όχι πάντα - υποαμοιβόμενο, ενίοτε εμπαιζόμενο από τους ισχυρούς της κοινωνίας, ακόμα και από το ίδιο το υπουργείο, το οποίο υπηρετούσε.
Με μια ειδοποιό διαφορά: Ο δάσκαλος του τότε είχε ως ισχυρό αντιστάθμισμα το μεγάλο «ειδικό βάρος» μέσα στην κοινωνία. Ήταν ο δάσκαλος που, όταν ανέβαινε στην έδρα μπροστά στους μαθητές του, ενστάλαζε στην ψυχή τους στάσεις, αρχές, γινόμενος συχνά μια δεύτερη πατρική φιγούρα, που ακολουθούσε τους μαθητές σε όλη τη μετέπειτα ζωή τους.
Ήταν όλοι οι δάσκαλοι του παρελθόντος έτσι; Προφανώς όχι! Και η ωραιοποίηση του παρελθόντος αποτελεί εξαιρετικά σαθρό θεμέλιο για την σωστή οικοδόμηση του μέλλοντος. Ωστόσο, υπήρξαν πολλοί ωραίοι δάσκαλοι. Όπως υπάρχουν και σήμερα! Και συνεχίζουν να παλεύουν. Με άλλα θεριά αυτή τη φορά…
Είναι αναμφίβολο ότι στην εποχή μας ο θεσμός του δασκάλου περνά μιαν άλλη κρίση. Παράλληλη με το σχολειό. Τον θεσμό, που υπηρετεί. Όχι τόσο οικονομική - αν και αυτή εμφανίζεται εντονότερα τα τελευταία χρόνια, με αμοιβές που συχνά δεν καλύπτουν ούτε τα έξοδα κατοικίας των νέων συναδέλφων - όσο κυρίως με μίαν αμφισβήτηση κοινωνική, σε μια εποχή που ο καθένας -περισσότερο παρά ποτέ ως τώρα- κουβαλάει «τη δικιά του αλήθεια».
Με τους γονείς να ισοπεδώνουν καθημερινά το ρόλο του στα μάτια και την ψυχή των μαθητών του. Συχνά να έρχονται στα σχολεία μας, όχι για να ενημερωθούν ούτε φυσικά για να τον ευχαριστήσουν, αλλά έτοιμοι να τον αμφισβητήσουν λεκτικά και -όχι σπάνια πια- να βιαιοπραγήσουν εις βάρος μας.
Με τα Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας να εμπλέκονται ευκαίρως - ακαίρως στο ρόλο του και, άλλοτε να προφητεύουν την εξαφάνισή του και την αντικατάστασή του από τα εργαλεία της τεχνολογίας κι άλλοτε να λοιδορούν την εργασία και τον κόπο του, επιλέγοντας προσεκτικά τα «μαύρα πρόβατα» του κλάδου, για να βάλουν όλους «στο ίδιο σακί».
Με τους μαθητές του τέλος, δασκαλεμένους από όλους τους παραπάνω, να στέκονται όχι δίπλα του, αλλά απέναντί του όχι με μια καλοπροαίρετη εφηβική αμφισβήτηση αλλά με θράσος, συχνά με ψευδείς κατηγορίες με σκοπό να τον κάνουν να φοβηθεί.
Αλήθεια! Θέλει μεγάλα κότσια για να είσαι σήμερα δάσκαλος! Θέλει μεγάλη ψυχή για να συνεχίσεις να στέκεσαι εκεί, στις Θερμοπύλες ξέροντας πως ο Εφιάλτης θα φανεί στο τέλος.
Τι θα κάνουμε λοιπόν; Θα τα παρατήσουμε; Θα φύγουμε «οδοιπόροι για τα Σούσα»; Ή θα σταθούμε συνεχιστές μεγάλων δασκάλων και κυρίως του ενός και μοναδικού Δασκάλου - με κεφαλαίο Δ - Εκείνου που αποτελεί το αιώνιο πρότυπο; Του δασκάλου που «τὴν ψυχὴν αὑτοῦ τίθησιν» (Ιω. 10,11) υπέρ των μαθητών Του».
Αγαπητές κυρίες και κύριοι εισηγητές,
Τα παραπάνω ερωτήματα μπορούν φυσικά να απαντηθούν με ένα απλό (ενίοτε και απλοϊκό) τρόπο, χωρίς την απαραίτητη επεξεργασία. Με τη μονοκοντυλιά ενός άδειου συνθήματος. Χωρίς την προσπάθεια χαρτογράφησης ενός δρόμου που να οδηγεί στην προσπάθεια ανασυγκρότησης του σχολείου τού σήμερα. Με απλή επίκληση του παρελθόντος όπου ήταν (ή τάχα ήταν) όλα καλά. Αλλά αυτό δεν θα είναι λύση. Δεν θα είναι συγκροτημένη προσπάθεια ώστε να στηριχθεί ο εκπαιδευτικός ως άνθρωπος που πέρα από την επιστημονική γνώση και το αδαμάντινο ήθος, την παιδαγωγική επάρκεια και τη διδακτική δεινότητα, θα έχει την επεξεργασμένη εικόνα - πρότυπο. Την εικόνα του «χριστιανού δασκάλου του σήμερα». Που μεταστοιχειώνει το ιδεώδες του δασκάλου στις ανάγκες των σημερινών παιδιών μας. Που κινούμενος μέσα στον κόσμο και το «σύστημα» έχει σταθερή πορεία προς τα ά ν ω. Που εκμεταλλευόμενος την έδρα του σχολείου οδηγεί -ή έστω υποδεικνύει – στον μαθητή του -με λόγια και έργα- ότι αυτός ο κόσμος μπορεί και πρέπει να τον οδηγήσει στην προσωπική ολοκλήρωση. Στην τελείωση και τον αγιασμό του.
Γιατί, μια τέτοια - σύμφυτη με τον ελληνικό πολιτισμό - αναζήτηση είναι πια εφικτή. Το «πώς» το διατράνωσε - μόλις προ ενός και κάτι μηνός η Εκκλησία: «Θεὸς ἐφανερώθη ἐν σαρκί». Ο δάσκαλος του σήμερα, ο χριστιανός εκπαιδευτικός του σήμερα οφείλει να σαρκώσει στο πρόσωπό του την αντανάκλαση του θεανθρώπινου προσώπου και να την προσφέρει δώρο και οδηγό στους μαθητές του.
Σας ευχαριστώ!
Καραγεωργόπουλος Γεώργιος
Πρόεδρος Δ.Σ. Χριστιανικής Εστίας Πατρών
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου