Εισήγηση στο διήμερο των παλαιών κατασκηνωτών στην ΑΓΚΥΡΑ 2018
ΘΕΜΑ: Τι χρειάζεται ἡ Ἐκκλησία τοὺς Ἁγίους;
Εισηγητής: κ. Γαρουφαλής Λεωνίδας, θεολόγος
Τα κύρια σημεία είναι τα εξής
1 Οι αἱρέσεις και οι ἄλλες θρησκεῖες δὲν ἔχουν Ἁγίους.
Σύμφωνα με την ορθόδοξη διδασκαλία Ἅγιοι λέγονται ὅσοι κατὰ διαφόρους βαθμοὺς μετέχουν τῆς ἁγιοποιοῦ θεοποιοῦ ἐνεργείας τοῦ Θεοῦ, ἤτοι οἱ θεραπευόμενοι ή οι θεραπευμένοι. Ὅλοι μπορούν να είναι Πατέρες, διότι γεννοῦν πνευματικὰ παιδιά (ἐπίσκοπος Ναυπάκτου καὶ Ἁγίου Βλασίου Ἱερόθεος). «ὅσοι Πνεύματι Θεοῦ ἅγονται, οὗτοι εἰσὶν υιοὶ Θεοῦ» (Ρωμαίους η΄ 14).
2 Ἄλλο καλὸς ἄνθρωπος, ἄλλο καλὸς χριστιανὸς (τίτλος βιβλίου Δημητρίου Παναγοπούλου). Ἄν ἦταν τόσο ἁπλὰ τὰ πράγματα, ὅλοι οι παπποὺδες και οι γιαγιάδες θὰ ἦταν Ἅγιοι.
3 Οι άγιοι ἁγίασαν ἐν ζωῇ, χωρίς να περιμένουν την αγιοκατάταξη μετά την κοίμησή τους. πρβλ. δοξαστικό ἀποστίχων ἁγίου Νεκταρίου: ἔχει μὲν ἡ οὐράνιος ἱερουσαλήμ τὴν ἡγιασμένην ψυχὴν σου, σὺν τοῖς τῶν Ἁγίων πνεύμασι, ἀοίδιμε Νεκτάριε….
4 Εντολὴ Θεοῦ εἶναι τὸ «ἅγιοι ἔσεσθε μοι, ὅτι ἐγὼ Ἅγιος εἰμὶ» (Λευιτικό, κ΄ 26). Ἡ Ἐκκλησία εἶναι ἐργαστήριο [πνευματικὸ ἐργοστάσιο] ἁγιότητος, ἀλλιῶς δὲν θὰ εἶχε λόγο ὕπαρξης (π. Γεώργιος Μεταλληνός). «πάντας ἀνθρώπους θέλει σωθῆναι καὶ εἰς ἐπίγνωσιν ἀληθείας ἐλθεῖν» (Α΄ Τιμόθεον, β΄ 4). Επίγνωση είναι ἡ πλήρης καὶ τέλεια γνώση τοῦ Θεοῦ (Ἐφεσίους, δ΄ 13), ἡ θέωση. «Ἡ ἁγία ζωὴ εἶναι ἡ κανονική ζωὴ γιὰ τοὺς χριστιανοὺς, αὐτὸς εἶναι κανόνας πίστεως καὶ λογικῆς, ὄχι θαῦμα» (ὅσιος Ἰουστῖνος Πόποβιτς).
Γιατί χρειαζόμαστε τοὺς Ἁγίους:
1. Ὁ Θεὸς ἀναδεικνύει τοὺς Ἁγίους, ὄχι ἐμεῖς. Μαρτυρουμένη ἄνωθεν ἡ ἁγιότητα. Θεμέλια τῆς Ἐκκλησίας: σὺ εἶ Πέτρος καὶ ἐπὶ ταύτῃ τῇ πέτρᾳ οἰκοδομήσω μου τὴν Ἐκκλησίαν. Καὶ στὸ ἀπολυτίκιο: «ὑπερδεδοξασμένος… ὁ φωστήρας ἐπὶ γῆς τοὺς Πατέρας ἡμῶν θεμελιώσας καὶ δι’ αὐτῶν πρὸς τὴν ἀληθινὴν πίστιν πάντας ἡμᾶς ὁδηγήσας…». Ὑπάρχει αἰσθητήριο μέσα στὴν Ἐκκλησία, τὸ ἀντιλαμβανόμαστε, δὲν πειθόμαστε μὲ ἐπιχειρήματα φιλοσοφικὰ ἤ θεολογίες.
2. Οι Ἅγιοι ἐβάδισαν ὀρθῶς κι ἔφτασαν ἀσφαλῶς στὸ τέρμα τῆς διαδρομῆς, ζοῦν τη βασιλεία τοῦ Θεοῦ, εἶναι οἱ καλῶς ἀθλήσαντες καὶ στεφανωθέντες. Ἄρα μποροῦν νὰ δείξουν σὲ μᾶς τὴν ἴδια σωστὴ πορεία.
3. Ἅγιοι οἱ συγγραφεῖς τῶν βιβλίων τῆς Ἁγίας Γραφῆς, καταγράφουν θεοπτίες. Ἅγιοι καὶ οἱ καθορίσαντες τὸν κανόνα τῶν βιβλίων. (ἐπιχείρημα κατὰ αἱρετικῶν).
4. «Πνεῦμα Κυρίου ἐλάλησεν ἐν αὐτῷ καὶ ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ ἐπί γλώσσης αὐτοῦ» (Β΄ βασιλειῶν κγ΄ 2). Ὁ Ἅγιος Πορφύριος ἔλεγε: ὅ,τι σοῦ λέω δὲν εἶναι δικὸ μου, σοῦ τὸ λέει τὸ Ἅγιο Πνεῦμα, τὸ καταλαβαίνεις;
5. Οἱ Ἅγιοι μιλοῦν ὅταν ἔχουν πληροφορία. Ἡ διδασκαλία τῶν Ἁγίων (ὅσον ἀφορᾶ τὴν περιγραφὴ τῶν δεδομένων) εἶναι ἀνάλογη τῶν γραμματικῶν γνώσεων. Ὁ Γέρων Σωφρόνιος Σαχάρωφ π.χ. ἐκφράζει σὲ ὑψηλὸ ἐπίπεδο τὶς θεοπτίες του.
6. Ταυτότητα διδασκαλίας τῶν Ἁγίων. «μελωδήσαντας ἐν μέσῳ τῆς Ἐκκλησίας μέλος ἐναρμόνιον θεολογίας» (δοξαστικό ἑσπερίων). ἐναρμόνιον = ἁρμονικὸ = ταιριαστό.
7. Οἱ Ἅγιοι δὲν ἀναφέρουν ὅλες τὶς ἐμπειρίες τους. «ὀλίγα ἑωράκαμεν τῶν ἔργων αὐτοῦ, πολλὰ γὰρ ἀπόκρυφα ἐστί, μείζονα τούτων» (Σειράχ μγ΄ 32). Λόγια ὁσίου Πορφυρίου Καυσοκαλυβίτου: μὲ τὴ χάρη τοῦ Θεοῦ βλέπω πολλὰ πράγματα, πάρα πολλὰ μάλιστα, καὶ ξέρω ὅτι ὅλα αὐτὰ εἶναι ἀληθινὰ, ἀλλὰ δὲν μιλάω. Γιατί; «ὁ προφητεύων Ἐκκλησίαν οἰκοδομεῖ» (Α΄ Κορινθίους ιδ΄ 4) «ἵνα πάντες μανθάνωσιν καὶ πάντες παρακαλῶνται» (Α΄ Κορινθίους ιε΄ 31). Διδάσκαλοι τῆς ἀρετῆς, παρηγορητὲς τῶν ψυχῶν.
8. Ἅγιοι τέλεια ἠθικὰ πρότυπα, κοντινὰ σὲ μᾶς. Αἰώνιο πρότυπο ὁ Χριστὸς. «Ὁ Ἅγιος διασώζει τὸν χαρακτήρα τοῦ Χριστοῦ» (Ἅγιος Νεκτάριος Πενταπόλεως). Ἔχει ὅλες τὶς ἀρετές σὲ σχετικό (ὄχι ἀπόλυτο) βαθμό. Θρασύβουλος Στανίτσας: «δὲν τολμῶ λόγῳ τῶν ἁμαρτιῶν μου νὰ προσκυνήσω τὸν Χριστὸ, ὅμως ἀσπάζομαι τὴν Παναγία παρακαλῶντας την νὰ μεσιτεύῃ ὑπὲρ ἐμοῦ.
9. «ὁ Θεός ὁ ἐν Ἁγίοις ἀναπαυόμενος» (εὐχή θείας λειτουργίας), καταπληκτικός λόγος. Ὅπου βρίσκονται οἱ Ἅγιοι, ἐκεῖ κατοικεῖ ὁ Θεός. Ὁ Ἅγιος Ἰουστῖνος Πόποβιτς γράφει ὅτι μόνον «σύν πᾶσι τοῖς Ἁγίοις» μποροῦμε νὰ γνωρίσουμε Χριστὸν τὸν Θεὸν καὶ ὅλα τὰ ἐν Αὐτῷ καὶ περὶ Αὐτοῦ καὶ ὅσα πηγάζουν ἀπ’ Αὐτόν».
10. Οἱ Ἅγιοι ὠφελοῦν καὶ τὰ κεκοιμημένα μέλη τῆς Ἐκκλησίας, ἔχουμε θαυμαστὲς ἐπεμβάσεις.
Ἄν δὲν εἴχαμε τοὺς Ἁγίους ἤ ἄν δὲν διδασκόμαστε ἀπ΄ αὐτοὺς, δυστυχῶς θὰ πελαγοδρομούσαμε. Δύο περιστατικά, θεολόγος γυμνασίου ὑπέρ χειροτονίας γυναικῶν (ἐνῶ Ἅγιος Λουκᾶς Κριμαίας τονίζει τὴν διάκριση καὶ σεβασμό τῶν ρόλων τῶν φύλων ἀκόμα καὶ μέσῳ τῆς διαφορετικῆς ἐνδυμασίας), ἕτερος θεολόγος ἀρνητικὸς στὴν ἀγρυπνία ὑπὲρ πατρίδος (ἀλλὰ ὁ Χρυσόστομος ὁμιλεῖ περὶ δεήσεων καὶ λιτανειῶν ὑπέρ τῆς πόλεως). «ὁ Θεόν μὴ γνοὺς, στοχαστικῶς ἀποφαίνεται» (Ἅγιος Ἰωάννης Κλίμακος). «καταπεφρόνηται τὰ τῶν Πατέρων δόγματα, ἀποστολικαὶ παραδόσεις ἐξουθένηνται, νεωτέρων ἀνθρώπων ἐφευρέματα ταῖς Ἐκκλησίαις ἐμπεπολίτευται, τεχνολογοῦσι λοιπὸν, οὐ θεολογοῦσιν οἱ ἄνθρωποι, ἡ κατὰ κόσμον σοφίαν τὰ πρωτεῖα φέρεται» (Μεγάλου Βασιλείου, ἐπιστολή 90ὴ).
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ
Μπορούμε να γίνουμε και εμείς Ἅγιοι, εάν ἀκολουθοῦμε μὲ ὑπακοὴ τοὺς Ἁγίους, εάν εἴμαστε μέσα στὴν Ἐκκλησία, στὴν ζῶσα ἱερὰ Παράδοση. «Ἰησοῦς Χριστὸς χθὲς καὶ σήμερον ὁ αὐτὸς καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας» (Ἑβραίους, ιγ΄ 8). Βίοι Ἁγίων ἡ συνέχεια τῶν Πράξεων τῶν Ἀποστόλων. «ὡς ὄντες πνευματικαὶ νεφέλαι, ὕδωρ ἀληθοῦς γνώσεως τοῖς ἐπί γῆς Ἔνδοξοι, ἐν ἁγιασμῷ ἐσταλάξατε» (τροπάριο γ΄ ᾠδῆς κανόνος 28ης Ἰουλίου).
Οι Άγιοι είναι οδοδείκτες στην συγχωρητικότητα, στην υπομονή, στην αιώνια προοπτική και φυσικά στους καρπούς του Αγίου Πνεύματος! Μνήμη αγίου μίμησις αγίου!!!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου