Ἀρχιμ. ΘΕΟΔΩΡΟΣ Κ. ΜΠΕΡΑΤΗΣ (1927-2016)

Πλήρης ἡμερῶν, πλήρης ἔργων ἀγαθῶν καὶ κόπων ἱεραποστολικῶν, πλήρης χά­ριτος καὶ θείων εὐλογιῶν, ἀνεχώρη­σε στὶς 18 τοῦ περασμένου Ἰουλίου ἀπὸ τὸν μάταιο κόσμο μας ὁ ἀρχιμανδρίτης Θεόδω­­ρος Μπεράτης, πρώην προϊστάμενος τῆς Ἀδελφότητός μας καὶ ἐκ τῶν ἱδρυτικῶν με­λῶν της.

Εἶχε ἤδη ἑτοιμασθεῖ τὸ τεῦχος τοῦ Περιοδικοῦ μας τοῦ μηνὸς Αὐγούστου καὶ γι’ αὐτὸ περιλαμβάνουμε στὸ παρὸν τεῦχος λίγα ἀ­πὸ τὰ πολλὰ ποὺ θὰ μποροῦσαν νὰ γραφοῦν γιὰ τὸν ἀείμνηστο Γέροντα, τὰ ὁποῖα βοηθοῦν στὸ νὰ τὸν ἐνθυμούμεθα μὲ εὐγνωμοσύνη καὶ νὰ οἰκοδομούμεθα ἀπὸ τὸ ἅγιο παράδειγμά του.

Ὁ πατὴρ Θεόδωρος γεννήθηκε στὴ Θεσσαλονίκη τὸ 1927 ἀπὸ εὐσεβεῖς γονεῖς, τὸν Καλλισθένη καὶ τὴν Εὐθυμία. Ὁ πατέρας του καταγόταν ἀπὸ τὴ Σηλυβρία τῆς Θράκης, τῆς ὁ­ποίας γόνος ἦταν καὶ ὁ ἅγιος Νεκτάριος. Γι’ αὐτὸ καὶ ὁ πατὴρ Θεόδωρος πολὺ τιμοῦσε τὸν Ἅγιο. Ἀπὸ μαθητὴς ἔδειξε ἰδιαίτερο ζῆλο γιὰ τὴν πίστη καὶ συμμετεῖχε ἐνεργὰ στὶς πρῶτες χριστιανικὲς ὁμάδες καὶ στὰ συσσίτια ποὺ ὀργάνωσαν στὴ Θεσσαλονίκη κατὰ τὸν καιρὸ τῆς Κατοχῆς μεγάλοι ἐκκλησια­στικοὶ ἄνδρες, κοντὰ στοὺς ὁποίους στερε­ώθηκε στὴν πίστη καὶ στὴ χριστιανικὴ ζωή.

Τὸ 1945 βρίσκεται στὴν Ἀθήνα ὡς πρωτοετὴς φοιτητὴς τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς καὶ συνδέεται μὲ τὴν Ἀδελφότητα τῆς «Ζωῆς». Συμμετέχει στὴν κατηχητικὴ κίνηση τῆς Ἐκ­κλησίας μας μὲ ἐνθουσιασμό. Νεαρὸς θεολόγος ἐντάσσεται ὡς μέλος στὴν Ἀδελφότητα, ἐργάζεται ὡς λαϊκὸς ἱεροκήρυξ στὰ Ἰωάννινα καὶ βοηθεῖ πολὺ τοὺς νέους, ποὺ μὲ ἀγάπη καὶ ἐμπιστοσύνη τὸν ἀκολουθοῦν. 

Τὸ 1956 κείρεται μοναχὸς στὴν Ἱερὰ Μονὴ Φανερωμένης τῆς Λευκάδος καὶ δέχεται τὸν πρῶτο βαθμὸ τῆς ἱερωσύνης ἀπὸ τὸν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Λευκάδος καὶ Ἰθάκης κυρὸ Δωρόθεο. Τὸ ἑπόμενο ἔτος γίνεται ἡ εἰς πρεσβύτερον χειροτονία του καὶ λαμβάνει τὸ ὀφίκιο τοῦ ἀρχιμανδρίτου καὶ τοῦ πνευματικοῦ πατρὸς ἀπὸ τὸν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Δρυϊνουπόλεως, Πωγωνιανῆς καὶ Κονίτσης κυρὸ Χριστοφόρο, πλησίον τοῦ ὁποίου ὑπηρέτησε ὡς ἱεροκήρυξ ἀπὸ τὸ 1956 ἕως τὸ 1963. Εἶχε πνευματικὴ γνωριμία μὲ τὸν μονάζοντα τότε στὴν Ἱερὰ Μονὴ Στομίου Κονίτσης ὅσιο καὶ θεοφόρο πατέρα Παΐσιο τὸν Ἁγιορείτη. Ἡ κηρυκτική, κατηχητικὴ καὶ φιλανθρωπική του δράση στὴν Κόνιτσα κατὰ τὰ χρόνια ἐκεῖνα ὠφέλησε πολὺ καὶ στήριξε τοὺς χριστιανούς, μάλιστα τοὺς νέους, πολλοὶ ἐκ τῶν ὁποίων τὸν ἐνθυμοῦνται μὲ εὐγνωμοσύνη καὶ ἐπικοινωνοῦ­σαν πνευματικὰ μὲ τὸν ἀείμνηστο μέχρι τὸ τέλος του.

Ἀπὸ τὸ 1963 ἐγκαθίσταται στὴν Ἀθήνα. Συμμετέχει ὡς ἕνας ἐκ τῶν ὑπευθύνων στὴν ὀργάνωση τῶν Κατηχητικῶν Σχολείων τῆς «Ἀποστολικῆς Διακονίας τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος», στὴν ἐκπαίδευση καὶ τὸν καταρτισμὸ νέων Κατηχητῶν. Ἐπίσης ἀναπτύσσει ζηλευτὴ δραστηριότητα στὰ ἱεραποστολικὰ ἔργα τῆς Ἀδελφότητός μας ἀσχολούμενος ἐπὶ μακρὰ ἔτη, μέχρι τὸ 1986, μὲ τοὺς νεανικοὺς τομεῖς τῶν μαθητῶν, τῶν φοιτητῶν καὶ τῶν ἐργαζομένων νέων. 

Ἑκατοντάδες ὥριμοι σήμερα ἄνδρες, καταξιωμένοι ἐπιστήμονες, τίμιοι οἰκογενειάρχες, πετυχημένοι ἐπαγγελματίες καὶ πολλοὶ σεμνοὶ κληρικοὶ ὅλων τῶν βαθμίδων, θυμοῦνται μὲ βαθύτατη εὐγνωμοσύνη τὸν φλογερὸ κατηχητή, τὸν στοργικὸ πνευματικὸ πατέρα, τὸν ἀκούραστο ἐργάτη τοῦ Εὐαγγελίου τοῦ Χριστοῦ, ποὺ ἐνέπνεε μὲ τὸ ἀκέραιο ἦθος του, τὴν γλυκιὰ σοβαρότητά του, τὴν πατρικὴ ἀγάπη του, τὸν μεστὸ καὶ πάντοτε οἰκοδομητικὸ λόγο του καὶ στήριζε τὶς ψυχὲς στὶς χριστιανικὲς ὁμάδες, στὶς ἑορταστικὲς συγκεντρώσεις, στὰ σχολεῖα τῆς «Ἑλληνικῆς Παιδείας», στὶς κατασκηνώσεις, στὰ φροντιστήρια κατηχητῶν καὶ ὁμαδαρχῶν, στὶς φοιτητικὲς συνάξεις.

Ἀνυπολόγιστη ἐν συνέχειᾳ καὶ ἡ προσφο­ρά του στὰ ἔργα τῆς φιλανθρωπίας, τῆς ἐνι­­σχύσεως τῶν πτωχῶν ἀδελφῶν μας, τῆς συμπαραστάσεως καὶ παρηγορίας τῶν ἀ­σθενούντων καὶ πενθούντων, τοῦ στη­ριγμοῦ τῆς κλονιζόμενης οἰκογένειας. Σ’ ὅ­­λα αὐτὰ πρωτοστατοῦσε ἐπὶ σειρὰ ἐτῶν ὡς ὑπεύθυνος τοῦ τομέως τῆς «Προνοίας» τοῦ συνεργαζόμενου μὲ τὴν Ἀδελφότητά μας ἱεραποστολικοῦ Συλλόγου «Ὁ Μέγας Βασίλειος», βοηθούμενος ἀπὸ ἐκλεκτὸ ἐπιτελεῖο ἀνδρῶν καὶ γυναικῶν καὶ συνδυάζοντας πάν­­τοτε τὴν κοινωνικὴ μὲ τὴν πνευματικὴ προσφορά, μὲ τὴ διάδοση τοῦ λόγου τοῦ Θεοῦ καὶ τὴν προσ­πάθεια νὰ πλησιάζουν οἱ ἀναξιοπαθοῦντες ἀδελφοί μας τὴν Ἐκκλησία μας καὶ τὰ ἱερά της Μυστήρια γιὰ νὰ βρίσκουν κοντὰ στὸν Χριστό, τὸν μόνο Σωτήρα καὶ Λυτρωτή, τὴ λύση τῶν παντοειδῶν προβλημάτων τους, τὴν ἀνακούφιση ἀπὸ τοὺς ποικίλους πόνους, τὴν παρηγοριὰ στὶς θλίψεις τους καὶ τὴ σωτηρία τῆς ψυχῆς τους.

Ὅταν τὸ 1995 ἐκοιμήθη ὁ ἀείμνηστος πα­τὴρ Λεωνίδας Διαμαντόπουλος, τὴν ἡμέρα τῆς ἐξοδίου ἀκολουθίας ἡ Ἀδελφότης μας ἐξέ­λεξε ἐπάξιο διάδοχό του τὸν πατέρα Θε­όδωρο, ἐκτιμώντας τὴν ὡριμότητά του, τὴν πολύτιμη πείρα του, τὴ ζηλευτὴ ἀρετὴ καὶ βαθιὰ πνευματικότητά του. Ἐπὶ δέκα χρόνια κατηύθυνε τὴν Ἀδελφότητα, τὶς συνεργαζόμενες γυναικεῖες Ἀδελφότητες καὶ τοὺς συν­εργαζόμενους Συλλόγους μὲ βαθιὰ συναίσθηση εὐθύνης, μὲ ἀκάματη δραστηριότητα καὶ ἀποστολικὸ ζῆλο, μὲ αὐστηρὴ προσήλωση στὴν παράδοση τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας μας, μὲ ὑποδειγματικὴ τήρηση τῶν ἀρ­χῶν ἐπάνω στὶς ὁποῖες θεμελίωσε τὸ ἔργο τῆς Ἀ­δελφότητος ὁ ἀείμνηστος ἱδρυτής της ἀρχιμανδρίτης π. Εὐσέβιος Ματθόπουλος, στὸν ὁποῖο συχνὰ μὲ βαθύτατο σεβασμὸ ἀναφερόταν.

Ὅταν πλέον οἱ συνέπειες τοῦ γήρατος βάρυναν τοὺς ὤμους του, παρέδωσε τὴ σκυτάλη μὲ ζηλευτὴ διάκριση καὶ βαθιὰ ταπείνωση. Ἤθελε πλέον, ὅπως ἔλεγε, νὰ ἀποσυρθεῖ ἀπὸ τὶς πολλὲς καὶ βαριὲς εὐθύνες, γιὰ νὰ ἑτοιμάσει τὸν ἑαυτό του γιὰ τὸ αἰώνιο ταξίδι. Δὲν ἔπαυσε ὅμως μέχρι τέλους νὰ προσφέρει τὶς δυνάμεις ποὺ τοῦ ἀπέμεναν συμμετέχοντας ἐνεργῶς στὶς συνάξεις μας, διακο­νώντας πολλὲς ψυχὲς στὸ Μυστήριο τῆς ἱε­ρᾶς Ἐξομολογήσεως, συμβουλεύοντας καὶ κα­τευθύνοντας στὸ ἀγαθὸ ὅλους, προσευχόμενος καὶ διδάσκων μὲ τὸν λόγο καὶ προπαντὸς μὲ τὸ ἅγιο παράδειγμά του. 

Ἀξιόλογο καὶ τὸ συγγραφικό του ἔργο. Ἐπὶ δεκαετίες ἦταν τακτικὸς συντάκτης τοῦ Περιοδικοῦ μας «Ὁ Σωτήρ». Ἔγραψε ἐπίσης ἀρκετὰ βιβλία, κυρίως οἰκοδομητικοῦ καὶ πνευματικοῦ περιεχομένου. Ἰδιαιτέρως ἀναφέρουμε τὸ βιβλίο του «Προσέλθετε» / «Με­τὰ φόβου Θεοῦ, πίστεως καὶ ἀγάπης», τὸ ὁποῖο βοηθεῖ στὴν ὀρθὴ συμμετοχὴ τοῦ πιστοῦ στὸ Μυστήριο τῆς θείας Εὐχαριστίας. Ξεχωριστὴ θέση στὴ συγγραφική του παραγωγὴ ἔχουν τὰ ἁγιολογικὰ βιβλία του, στὰ ὁποῖα παρουσιάζει συνοπτικὰ καὶ γλαφυρὰ Βίους πολλῶν Ἁγίων τῆς Ἐκκλησίας μας, τοὺς ὁποίους βαθύτατα σεβόταν καὶ προσ­παθοῦσε νὰ μιμηθεῖ. «Ὁ υἱὸς τῶν δακρύων», βιβλίο ἀναφερόμενο στὸν ἅγιο Αὐγουστίνο, στὴν πολυκύμαντη ζωὴ καὶ στὴν ἐπιστροφή του στὴν Ἐκκλησία, πολλοὺς συγκίνησε, πα­­ρηγόρησε καὶ δίδαξε. Κυκλοφορεῖ ἤδη στὴν 20ὴ ἔκδοσή του.

Ὁ ἀείμνηστος Γέροντας ἦταν λειτουργὸς τοῦ ἱεροῦ θυσιαστηρίου ἄψογος, ἀκριβής, σοβαρός, ἱεροπρεπής. Κατένυσσε τοὺς πιστοὺς μὲ τὴν ἀφοσίωσή του στὴν τέλεση τῶν ἱερῶν Μυστηρίων. Ἀνέβαινε ὁ ἴδιος καὶ ἀνέβαζε τὸ ἐκκλησίασμα σὲ κόσμο φωτεινὸ καὶ οὐράνιο, στὸν κόσμο τῆς «εὐλογημένης βασιλείας τοῦ Πατρὸς καὶ τοῦ Υἱοῦ καὶ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος». Ποτὲ δὲν συνήθισε τὴ θεία Λειτουργία. Πάντα σὰν γιὰ πρώτη φορά, πάντα σὰν γιὰ τελευταία φορά, πάντα σὰν γιὰ μόνη φορὰ λειτουργοῦσε. Καὶ ὅταν πιὰ δὲν μποροῦσε νὰ λειτουργεῖ, συμμετεῖχε μὲ ὑποδειγματικὴ ἀφοσίωση καὶ κοινωνοῦ­­­σε τῶν Ἀχράντων Μυστηρίων μὲ βαθύτατη εὐ­λάβεια.

Μὲ τὴν ἴδια ἀφοσίωση ὑπηρέτησε καὶ τὰ θυσιαστήρια τῶν ψυχῶν ἑκατοντάδων πι­στῶν ποὺ ἔσπευδαν νὰ βροῦν στὸ πετραχήλι του τὴν ἄφεση τῶν ἁμαρτιῶν, τὴν παρηγοριά, τὴν ἐνίσχυση καὶ τὴ φωτισμένη καθοδήγηση στὸν πνευματικό τους ἀγώνα. Ἦταν ἀκριβὴς πνευματικός, ἀλλὰ καὶ μὲ φω­τισμένη διάκριση. Αὐστηρὸς καθοδηγός, ἀλλὰ καὶ στοργικὸς πατέρας. Μὲ ξεκάθαρη καὶ πειστικὴ παρουσίαση τοῦ θελήματος τοῦ Θεοῦ, ἀλλὰ καὶ μὲ κατανόηση στὴν ἀνθρώπινη ἀδυναμία. Ἀνέπαυε τὶς ψυχὲς καὶ τὶς οἰκοδομοῦσε εἰς Χριστόν. Στήριξε καὶ πολλὲς χριστιανικὲς οἰκογένειες, ποὺ τὸν εὐγνωμονοῦν βαθιά. 

Εἶχε καλλιεργήσει ὅλες τὶς ἀρετὲς σὲ ζηλευτὸ βαθμό. Διακρίθηκε ὅμως γιὰ τὶς βασίλισσες τῶν ἀρετῶν, γιὰ τὴν ἀγάπη καὶ τὴν ταπείνωση. Τὸ ἐνδιαφέρον του ἦταν διαρκὲς καὶ εἰλικρινὲς γιὰ ὅλους. Ἔσπευδε ὅπου διαπίστωνε ὅτι ὑπῆρχε ἀνάγκη. Χαιρόταν στὶς χαρὲς τῶν ἄλλων καὶ ἔκλαιγε μαζί τους γιὰ τὶς λύπες τους. Κατέβαζε τὸν ἑαυτό του καὶ τὸν ταπείνωνε καὶ μπροστὰ στοὺς μικροτέρους. Στὰ γεράματά του καὶ μέχρι τὸ τέλος του ζοῦσε μὲ ὑπακοὴ καὶ ἐξάρτηση ἀπὸ τοὺς νεοτέρους του, ἀκόμη καὶ σὲ λεπτομερειακὰ θέματα. 

Ἔζησε μέχρι τὸ τέλος τῆς ἐπίγειας ζωῆς του ὡς ἀληθὴς μοναχός, μὲ ἀκριβὴ τήρηση τῶν τριῶν μοναχικῶν ἀρετῶν, τῆς ὑπακοῆς, τῆς ἀκτημοσύνης καὶ τῆς παρθενίας. Ἡ ἐσωτερική του καθαρότητα ἀποδείχθηκε ζηλευτὴ στὰ τελευταῖα του, ὅταν πιὰ δὲν μποροῦσε νὰ ἐλέγξει τὶς ἀντιδράσεις του. Ὅλα ὅσα ἔ­λεγε ἦταν πνευματικὰ καὶ ἅγια. «Θέλω νὰ μὴν κάνω κάτι ποὺ δὲν θέλει ὁ Θεός». «Ζητῶ τὶς εὐχές σας καὶ τὸ ἔλεος τοῦ Θεοῦ». «Ἐμοὶ τὸ ζῆν Χριστὸς καὶ τὸ ἀποθανεῖν κέρδος». «Ζῇ ἐν ἐμοί, ζῇ ἐν ἐμοί…». «Ἐν ἁγνότητι, ἐν κα­θαρότητι, ἐν πίστει, ἐν ὑπομονῇ, ἐν ἀγά­πῃ…». «Νὰ εἶσθε ἑνωμένοι καὶ ἀγαπημένοι». 

Τὸ τέλος ἦλθε μὲ πολλοὺς πόνους καὶ ταλαιπωρίες. Τὰ ὑπέμεινε ὅλα χωρὶς γογγυσμὸ καὶ μὲ μεγάλη ὑπομονή. Ἔκανε εὐλαβικὰ τὸ σημεῖο τοῦ σταυροῦ καὶ εὐλογοῦσε ὅσους τὸν πλησίαζαν. Τὶς τελευταῖες του ἡμέρες προσήλωνε τὸ βλέμμα του μὲ ἔκπληξη καὶ θαυμασμό, κάποτε καὶ μὲ ἔκδηλη χαρά, σὲ πραγματικότητες ποὺ ἦταν πέρα ἀπὸ τὰ ὅ­ρια αὐτοῦ τοῦ κόσμου. Σημεῖο τῆς ἐπικειμένης ἀναχωρήσεως… Τὸ πρόσωπό του ἱλαρό, γαλήνιο, φωτεινό, φανέρωνε τὴν ἀγαθὴ μαρτυρία τῆς συνειδήσεώς του καὶ τὸ στόμα του μὲ ἐλάχιστες λέξεις ἐξέφραζε τὸν πόθο γιὰ τὸ δικό του Πάσχα, δηλαδὴ γιὰ τὸ δικό του πέρασμα ἀπὸ τὸν μάταιο κόσμο τῆς γῆς στὸν ἀληθινὸ καὶ αἰώνιο κόσμο τοῦ οὐρανοῦ, στὸν κόσμο τοῦ πανάγαθου Θεοῦ, «ἔνθα οὐκ ἔστι πόνος, οὐ λύπη, οὐ στεναγμός, ἀλ­­­λὰ ζωὴ ἀτελεύτητος».

Ἂς εἶναι αἰωνία ἡ μνήμη του καὶ ἂς ἔχουμε ὅλοι τὴν εὐχή του…

Πηγή: Ο ΣΩΤΗΡ